Sarplaninac

adams

Sarplaninac jest jedną z dwóch oficjalnie uznanych ras przez Jugosłowiański Związek Kynologiczny.
Pierwotnie nazywany był owczarkiem iliryjskim, gdyż pochodził z obszaru nazywanego Ilirią, lub jak inni piszą Istrią (obszarem położonym na wschód od Triestru) a współcześnie zwanym Macedonią. Jako owczarek iliryjski został zarejestrowany przez FCI w roku 1939, kiedy to nie istniało jeszcze rozgraniczenie na sarplaninaca i owczarka kraskiego.
Pochodzi prawdopodobnie tak jak wszyscy przodkowie jugosłowiańskich psów pasterskich od mastifa tybetańskiego, który przybył ponad 2000 lat temu wraz z ludami azjatyckimi. Inni autorzy wskazują na pochodzenie sarplaninaca od owczarków greckich i akbasha na wschodzie. Rasa ta należy do szeroko rozpowszechnionej grupy psów pasterskich.
Kiedyś uważano, że sarpaninac mógł powstać w wyniku skrzyżowania wilka z psem domowym. Ten pogląd ukształtował się w wyniku przekazywanej z pokolenia starej serbskiej legendy, mówiącej o tym, że dawno temu pasterze znaleźli jamę wilka ze szczeniakami. Dali im do picia wodę i te, które ją chłeptały zostały zabite, a te, które piły jak psy zostały zabrane do domów i wychowane na psy domowe. Po skrzyżowaniu ich z miejscowymi zwierzętami miały ponoć powstać jugosłowiańskie i węgierskie psy pasterskie. Jest to oczywiście legenda i nie należy traktować jej wiarygodnie. Kynolodzy skłaniają się jednak ku stwierdzeniu, że praprzodkiem sarplaninaca jest mastif tybetański.
Pierwotnym zadaniem tych psów była obrona stad zwierząt przed wolami, niedźwiedziami i rysiami, jak również pełniły rolę psów pilnujących domów i gospodarstw. Podczas hodowli tych psów, tak jak u innych ras użytkowych decydującą rolę odgrywały umiejętności i cechy charakteru predysponujące psy do wykonywania określonych zadań, a nie wygląd zewnętrzny. W związku z tym, prawdopodobnie doszło do powstania kilku odmian lokalnych.
Od roku 1956 nazwa sarplaninac używana jest w odniesieniu do większego rozmiaru jugosłowiańskiego psa pasterskiego. Pochodzi od nazwy obszaru, na którym kiedyś psy te występowały najwcześniej, a mianowicie na terenie leżącej na granicy z Albanią w głównym biegu rzeki Wardar, krainy Szarplanina.

H. Raber, Encyklopedia psów rasowych, Tom I,

Oficyna Wydawnicza Multico, Warszawa 1999, [link widoczny dla zalogowanych]
Po II Wojnie Światowej w Jugosławii zaczęto prowadzić hodowlę psów czystej rasy. Wzbudziły one zainteresowanie policji i wojska, które pod kontrolą państwa rozpoczęły pierwsze hodowle, których zadaniem było stworzenie psa jednolitego zarówno pod kątem psychicznym jak i fizycznym, który mógłby sprawować rozmaite funkcje.
Do roku 1970 zabroniony był wywóz jugosłowiańskich psów pasterskich. Jednak sytuacja ta uległa zmianie i już w tym samym roku pierwsze egzemplarze sarplaninaca pojawiły się w Niemczech, a w roku 1975 w USA i Kanadzie. We Francji pojawił się około roku 1980. Obecnie w całej Europie znajdują się hodowcy tego wspaniałej i wszechstronnej rasy.
Sarplaninac jest psem wiernym, niezwykle czujnym, wspaniale pełniącym role psa pasterskiego, stróżującego i obronnego. Samodzielność myślenia i ich ogólnie spokojne usposobienie wspaniale kontrastują z agresją, która pojawia się w sytuacjach zagrożenia właściciela czy terytorium psa.
Sarplaninac jest psem inteligentnym, bardzo pojętnym i o ile jest odpowiednio ułożony - posłusznym. Nie ma jednak co liczyć na całkowite podporządkowanie się tej rasy właścicielowi, jest psem świetnie wykonującym swoje zadania dla człowieka wymagającego samodzielnego myślenia i inwencji od psa. Bywa nieufny w stosunku do obcych, nieprzekupny i zawsze czujny, gotowy bronić wszystkich stworzeń i ludzi na podlegającym mu terytorium.

<img src="http://www.chiots-france.com/Trouver-votre-chiot/Du-Hamel-de-la-Lande-Sarplaninac-3.jpg">

KRAJ POCHODZENIA - Macedonia/Jugosławia.

DATA PUBLIKACJI OBOWIĄZUJĄCEGO WZORCA 03.10.1980

KLASYFIKACJA FCI: Grupa 2 Sznaucery, pinczery, molosy, szwajcarskie psy pasterskie, rasy pokrewne. Sekcja 2. l Molosy, typ górski. Nie podlegają próbom pracy.

Sarplaninac jest silnym, atletycznie zbudowanym, o mocnej kości psem, dobrze powyżej średniej wielkości. Pokryty gęstym, długim, trochę twardym włosem, tak że budowa jego ciała sprawia wrażenie zwartej.

GŁOWA:

Głowa w stosunku do wielkości ciała jest proporcjonalna. Jej długość wynosi 25 cm co odpowiada około 40% wysokości w kłębie. Część mózgowa głowy jest nieco dłuższa niż kufa (proporcje powinny wynosić 57:43%), czaszka lekko wysklepiona, linia kufy prosta. Obie linie są w stosunku do siebie zbieżne. Czaszka(mózgoczaszka): szeroka z dobrze zaznaczoną środkową bruzdą czoła, oglądana z góry i z boku łagodnie wysklepiona i zaokrąglona w liniach. Guz potyliczny jest niewidoczny. Stop: Słabo zaznaczony. Kufa: Powinna być krótsza niż mózgoczaszka, nasada szeroka i głęboka, stopniowo zwężająca się do nosa. Grzbiet nosa prosty i szeroki. Profil żuchwy przechodzi łukiem w linię prostą, rozbieżną do linii nosa. Nos: Szeroki i czarny. Fafle: Średniej grubości, przylegające; górne zachodzą w niewielkim stopniu na dolne. Wargi przylegające. Szczęki/Zgryz/Zęby: Zgryz nożycowy, uzębienie kompletne. Oczy: O kształcie migdałów, nigdy duże ani głęboko osadzone, ciemno lub jasno brązowe. Wyraz oczu spokojny, ale o przenikliwym spojrzeniu bez cienia strachu. Oprawa oczu i trzecia powieka powinny być czarne. Uszy: Osadzone na linii poprowadzonej przez czubek nosa i wewnętrzny kącik oka, lub też nieznacznie niżej, w kształcie litery „V". Opadające i przylegające do policzków. Pokryte krótkim, gęstym włosem.

SZYJA:

Linia górna szyi zawsze łagodnie wysklepiona lub prosta: linia dolna prosta. Szyja średniej długości, ale długie i gęste owłosienie sprawia wrażenie że szyja jest krótsza. Szeroka, głęboka i umięśniona, stanowi łagodne połączenie głowy z tułowiem. Noszona nieco powyżej linii grzbietu. Skóra na szyi gruba, bez podgardla. Włos gęsty, długi i twardy, tworzący kryzę na karku, sprawiającą wrażenie, że ta część ciała wydaje się być jeszcze szersza i głębsza.

TUŁÓW:

WRAŻENIE OGÓLNE: Górna linia horyzontalna lub lekko opadająca od kłębu do zadu. U psów wyhodowanych w górach przebudowany zad dopuszczalny, ale niepożądany. Tułów trochę dłuższy niż wysokość w kłębie. Kłąb: Średnio zaznaczony, szeroki. Połączenie między szyją a kłębem mocne, a przejście łagodne. Grzbiet: Prosty i szeroki, niezbyt długi. Lędźwie krótkie, szerokie i umięśnione. Zad: Średniej długości, opadający i dobrze umięśniony. Klatka piersiowa głęboka, sięgająca do łokci; średnio długa, o łagodnie wysklepionych żebrach. Przedpiersie szerokie i dobrze umięśnione. Obwód klatki piersiowej powinien być co najmniej o 20% większy niż wysokość w kłębie. Brzuch: Podciągnięty i umięśniony. Dolna linia wznosi się łagodnie ku tyłowi. Słabizna stosunkowo krótka, wyraźnie odgraniczona.

OGON:

Długi, sięgający co najmniej do stawu skokowego. Ogon stanowi przedłużenie łagodnie opadającej linii zadu, zwęża się ku końcowi. Długi włos tworzy pióro. Noszony lekko zagięty w kształt szabli. Podekscytowany pies nosi ogon nawet powyżej linii grzbietu nieco bardziej zagięty.

KOŃCZYNY PRZEDNIE:

Oglądane w całości prosto ustawione, proporcjonalne w stosunku do tułowia. Łokcie na wysokości wynoszącej około 55 % wysokości w kłębie. Poszczególne części kończyn przednich są proporcjonalne w stosunku do siebie jak i do tułowia. Łopatki: dostatecznie długie i szerokie, płaskie, ustawione skośnie, tworzą z linią poziomą kąt 65°. Ramię ustawione bardziej skośnie niż łopatki, z linią poziomą tworzy kąt 55°. Kąt między ramieniem a przedramieniem wynosi 145°. Łokieć powinien być szeroki, nigdy wciśnięty lub odstawiony, jedynie nieznacznie odstający od klatki piersiowej. Przedramię: proste, długie, o mocnym kośćcu, muskularne, z długim włosem na całej długości. Nadgarstek szeroki i mocny, ustawiony lekko skośnie. Łapy: silne, okrągłe, o zwartych, dobrze wysklepionych palcach. Pazury mocne i czarne. Opuszki twarde, ale elastyczne, czarne.

KOŃCZYNY TYLNE:

Oglądane z tyłu kończyny ustawione prosto i trochę szerzej niż przednie. Oglądane z boku również proste dobrze katowane. Udo dobrze umięśnione, zaokrąglona muskulatura, skośnie ustawione, tworzy z linią poziomą kąt taki sam jak łopatki. Kąt stawu kolanowego trochę bardziej rozwarty niż stawu barkowego (około 125°), kolano mocne i szerokie. Podudzie ustawione ukośnie, silne, o długich mięśniach; wyraźnych portkach. Staw skokowy: Szeroki o dostatecznie rozwartym kącie (około 130 stopni). Śródstopie silne, trochę bardziej nachylone niż śródręcze. Wilcze pazury występują rzadko. muszą być usunięte.

CHODY:

Krok powinien być długi i sprężysty. Pies porusza się najchętniej kłusem. W galopie jest trochę cięższy, ale skoki są długie, przestrzenne. SKÓRA: Średniej grubości, sprężysta, ściśle przylegająca do ciała, bez fałd. Wszystkie widoczne błony śluzowe powinny być czarne lub ciemno pigmentowe.

SZATA:

Głowa, uszy i przednie części kończyn pokryte są krótkim włosem. Na szyi, tylnych częściach kończyn i ogonie włos jest długi prawie prosty, czasami nieco szorstki. Pod długim włosem znajduje się krótszy, delikatniejszy, bardzo gęsty i obfity podszerstek. Włos na kłębie powinien być długości K) do 12 cm: nie może być krótszy niż 7 cm.

MAŚĆ:

Maść jednolita. Dopuszczalne wszelkie odcienie kolorów, od bieli do ciemno brązowego, prawie czarnego. Pożądane umaszczenie to stalowe i ciemnoszare. Łaciatość i białe znaczenia niedopuszczalne. Psy pigmentowane mogą mieć minimalne małe białe znaczenia na piersi i łapach, ale nie jest to pożądane. Na górnej części głowy, na szyi i tułowiu odcień jest ciemniejszy niż na pozostałych partiach ciała, na łapach staje się najjaśniejszy, (brudnoszary, wzg. żółtawy). Te przejście w jaśniejsze umaszczenie powinno być łagodne tak, aby nie sprawiało wrażenia umaszczenia łaciatego.

Wielkość

Wysokość w kłębie: Powinna przeciętnie wynosić u psów 62 cm., a u suk 58 cm. Psy poniżej 56 cm i suki poniżej 54 cm podlegają dyskwalifikacji. Przeciętna masa ciała psa wynosi 35-45 kg, a suki 30-40 kg . Długość tułowia: Powinna być trochę większa niż wysokość w kłębie: proporcje wynoszą w przybliżeniu (u psów 8:10, a u suk 10:12)

WADY:

LEKKIE WADY:

Niedostateczna szerokość czaszki, zbyt długa kufa. szczęki zbyt ciężkie, klatka piersiowa niedostatecznie szeroka i głęboka, żebra zbyt płaskie lub zbyt wysklepione, jakiekolwiek odstępstwa od prawidłowej postawy kończyn, trochę krótszy włos (jednak z piórem); białe znaczenia na piersi i na łapach; trochę krótszy ogon; łapa zajęcza, jak także wszystkie drobne wady budowy ciała.

POWAŻNE WADY:

Zbyt długa albo spiczasta kufa; wysoko osadzone uszy mało przylegające, zgryz cęgowy; zapadnięty grzbiet, ogon noszony na boku. budowa limfatyczna, inne poważne wady budowy ciała.

WADY DYSKWALIFIKUJĄCE:

Brak przedtrzonowców; wyraźne zakłócenie proporcji między długością ciała i wysokością w kłębie; niedostateczna wysokość w kłębie, włos krótszy niż 7 cm; wyraźnie białe znaczenia i pręgowanie, brak pigmentu widocznych błon śluzowych i oprawy oczu; zjawiska świadczące o degeneracji, postawa kończyn kabłąkowata lub krowia, wrodzona krótkość ogona lub jego brak; grzbiet silnie łękowaty i inne.

Myszka

Poprawiłam obrazek.
Widziałam 4 psy tej rasy 2 lata temu na wystawie Smile

Pierwsze skojarzenie to - jaki śliczny Owczarek Kaukaski Laughing

Epen

Jaki śliczny piesek, żeczywiście bardzo podobny do Owczareka Kaukaskiego Wink